Yapay Zekânın Kevni Ayetleri Okuması Ve Tasarımın Geleceği

Teknoloji, insanoğlunun kâinattaki düzeni anlama ve ondan ilham alma çabasının bir yansımasıdır. Allah'ın yarattığı her varlıkta, en küçük hücreden en görkemli galaksilere kadar mükemmel bir tasarım ve verimlilik gözlemliyoruz. İşte "Üretken Tasarım" (Generative Design) adı verilen teknoloji de bu ilahi tasarımdaki işaretleri dijital dünyayla buluştuyor diyebiliriz.

Mühendisler yapay zekâya hedefleri (yük, ağırlık, malzeme, temel tasarım vb.) veriyor; yapay zeka algoritmaları da doğadan esinlenerek binlerce verimli ve organik tasarımı saniyeler içinde üretiyor.

Örneğin Airbus, A320 uçakları için tasarladığı bir kabin bölmesini bu yöntemle %45 daha hafifletmiş ve aynı dayanıma sahip kılmıştır. Bu, uçağın ömrü boyunca tonlarca yakıt tasarrufu demektir. Benzer şekilde General Motors, %40 daha hafif ama %20 daha sağlam koltuk bağlantı braketleri üreterek araçlarını daha verimli hale getirmiştir.

Fakat bu baş döndürücü verimlilik, insanı denklemin dışına itme riski taşıyor.

Problem çözme yeteneğinin merkezinde artık insan değil de algoritmalar mı olacak? Bu durum, emeğin ve ustalığın değerini azaltarak, her şeyi kâr maksimizasyonu olarak gören kapitalist düzen için insanı dışlayan bir geleceğe kapı aralayabilir mi?

Teknolojiyi bir amaç değil, insanlığa hizmet eden bir araç olarak görmeliyiz. Üretkenliğin ve emeğin yerini algoritmaların aldığı, her şeyin kâr odaklı optimize edildiği sistemleri mutlaka sorgulamalıyız.

Teknolojiyi, insanlığa hizmet eden bir araç olarak kullanma iradesini göstermezsek, kendi ellerimizle kurduğumuz bu "üretken" sistemin pasif bir izleyicisi konumuna düşebiliriz.

Kaynaklar:

• Autodesk - Üretken Tasarım Nedir?: https://www.autodesk.com.tr/solutions/generative-design
• Siemens - What is Generative Design?: https://www.siemens.com/global/en/company/stories/research-technologies/what-is-generative-design.html
• AirBus Tasarımı